انتهای پیام
ارتفاع تنها طاق برجای مانده پل ۱۸ متر از سطح آسفالت جاده و ۳۰ متر از آب رودخانه و عرض آن ۱۱٬۳۰ متر است. جهت پل شرقی، غربی و طول آن ۲۷۰ متر است.
تعداد قابل توجهی از این 100 پل متعلق به دوران اسلامی است، که از این تعداد 5 پل بزرگ گاومیشان، کشکان، کلهر، سی پله و پلدختر، هم دوره با حکمرانی ابو النجم بدر بن حسنویه بر جبال زاگرس است. بدر بن حسنویه در آغاز با توجه به حمایتهای عضدالدوله توانست برنامه های وسیع پل سازی در استان لرستان را به اجرا در آورد و در این مدت به یک باره در کنار پل های قدیمی، پل های جدیدی بنا نهاده شد که ایجاد این پل ها در استان لرستان در همین راستا و تقویت ارتباط بین ایران و بغداد بوده است.
این پل تاریخی در 25 اسفند ماه 1379 به شماره 3511 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
این پل در محوری مستقیم به طول 285 متر و راه عبور 8 متر دو کناره شرقی و غربی رودخانه کشکان را به یکدیگر مرتبط نموده، طول کلی آن با انضمام پایه های فرعی و با احتساب دنباله پل حدود 340 متر است. با توجه به شیب عمومی زمین، ارتفاع 30 متری پل، در کرانه شرقی به 16 متر در انتهای غربی کاهش یافته است. بنابراین پل کشکان با 12 دهانه طاق یکی از مرتفع ترین و بزرگترین پل های تاریخی ایران محسوب می شود که صرفاً عملکرد ارتباطی داشته است.
برخی دلیل نامگذاری آن را به پلدختر را منتسب دانستن پل به نام ایزد بانو آناهیتا می دانند.
در مورد طاق های پل کلهر باید گفت که معماران آن دوره با دستیابی به پوشش دهانه ای بزرگ به عرض 26 متر شاهکار بزرگی را آفریده اند، ایجاد فضاهای سبک سازی با ساخت دهلیزهای دو طبقه پل کلهر نشان می دهد که پل سازان قدیمی در ساخت پل بسیار از هم الهام گرفته اند. مهندسی خاص این پل ها باعث شده مرحوم آیت الله زاده شیرازی خلق این اثر و سازه ساختمانی را از نقطه نظر سرمایه گذاری، نیروهای انسانی و تکنولوژی آن هم در محدوده یک نسل، شگرف و تعجب آور توصیف نماید.
اهمیت این پل ها و راه ها آنچنان بوده که در قرون اسلامی نیز بارها توسط حکومت های محلی بازسازی شده و گذرگاه مردم و حکام بوده اند.
پل کشکان
وجود این تعداد پل متعدد و عظیم از ادوار مختلف تاریخی در استان نمایانگر پیوستگی گذرگاهی در دوران مختلف است.
پل کلهر/کلهرت یا معمولان در شهرستان پلدختر واقع شده است. این پل در محور مستقیم شرقی- غربی دارای 4 پایه است. که در مسیر مستقیم رودخانه ساخته شده اند. طول پل در محور مستقیم حدود 91 متر بوده و سطح گذر آن نیز حدود 7/60 متر است. بنا بر کتیبه نصب شده بر بدنه غربی پل، سازنده پل کلهر را بدر بن حسنویه و شروع ساخت آن را 374 ه.ق معرفی می نماید.
این پل با طولی در حدود 179/5 متر با جهت شرقی- غربی بر روی رودخانه سیمره احداث گردیده است. در ساخت این پل علاوه بر سنگ های پاکتراش و آجر، سنگ هایی در قواره آجری و کوهی در بدنه دیوارهای جانبی و همچنین سنگ های قلوه ای و شکسته به عنوان حجم پرکننده استفاده شده است.
به گزارش خبرگزاری برنا از لرستان؛ استان لرستان را پایتخت پل های تاریخی ایران زمین دانسته اند وجود ۱۰۰ پل شناسایی شده در این استان سند این مدعاست ؛ پل هایی که به دلیل موقعیت و جغرافیای خاص وپراهمیت لرستان راه های باستانی را به هم متصل می کرده است.
اجرای طاق به عرض بیش از 27 متر و همچنین انتخاب محل احداث این پل و تفاوت ارتفاعی بین دو سرپل از عوامل مهم و قابل توجه در اجرای نقشه آن بوده، بدون شک سازنده پل کشکان، شناخت دقیقی از عرض طغیانی رودخانه داشته است. وی با انتخاب بیشترین محل گدار رودخانه همیشه خروشان کشکان مصونیت پل را در مقابل دوره بازگشت سیل تضمین نموده است. در کنار این پل تاریخی بقایایی از چهار پل تاریخی مشهود بوده که با توجه به نوع مصالح و شکل این پایه ها احتمالا متعلق به دوره ساسانی است.
پل کلهر
این پل بر روی رودخانه سیمره و در غرب بخش سرطرحان از توابع شهرستان کوهدشت واقع شده است. پل در وضعیت اولیه دارای 5 دهانه، به طول 110 متر و با راه عبور 7/65 متر بوده، که اینک تنها دو دهانه از آن باقی مانده، همچنین ارتفاع متوسط پل از سطح بام تا روی صخره های میانی حدود 13 متر برآورد می شود.
این اثر در سوم اسفند ماه 1377 به شماره 2222 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
پل تاریخی گاومیشان