بازی جدید آژانس، تروئیکا و آمریکا / ابعاد فضا سازی آمریکا و اروپا و ارتباط آن با بندهای غروب برجام

بیانیه جدید آژانس، فضاسازی برای فشار دوباره بر ایران
در بیانیه تازه آژانس به انتقاد از افزایش سرعت تولید و انباشت اورانیوم غنی‌شده ایران پرداخته شده و آمده است: «ایران از پایان نوامبر گذشته، تولید اورانیوم ۶۰ درصد غنی شده خود را به حدود ۹ کیلوگرم در ماه افزایش داده که بیانگر افزایش نسبت به تولید ماهانه ۳ کیلوگرم از ژوئن ۲۰۲۳ و بازگشت به نرخ ماهانه ۹ کیلوگرمی است که در نیمه اول سال ۲۰۲۳ تولید می‌شد.» پایگاه یورونیوز فارسی متعلق به شبکه یورونیوز که انعکاس‌دهنده مواضع اتحادیه اروپاست در این‌باره نوشته است: «ایران در ماه نوامبر دارای ذخیره ۵۶۷.۱ کیلوگرمی از اورانیومِ با خلوص ۲۰ درصد و ۱۲۸.۳ کیلوگرمی از اورانیوم ۶۰ درصد غنی شده، بود. این میزان بیش از سه برابر اورانیومی است که از نظر تئوری برای ساخت بمب اتمی حاوی اورانیوم با خلوص ۹۰ درصدی لازم است.» هرچند یورونیوز در پایان این گزارش، مدعی شده ایران با کاهش سطح غنی‌سازی از ٨٣ به ۶٠درصد در پی ارسال پالس برای احیای مذاکرات است، اما در بیانیه تروئیکای اروپایی و آمریکا، افزایش سرعت تولید اورانیوم با غنای ۶٠درصدی، «انعکاس رفتار غیرمسئولانه همزمان با تنش منطقه‌ای» خوانده شده است. به‌نظر می‌رسد در پس این فضاسازی، برنامه هماهنگی از سوی آژانس، آمریکا و اروپا در آستانه بند غروب ٨،٥ساله برجام طراحی شده است.

بند غروب ٨،٥ساله برجام و ارتباط فضاسازی اخیر با آن
مطابق بند غروب ٨،٥ساله برجام در اوایل سال ٢٠٢۴ میلادی، محدودیت‌های مرتبط با سانتریفیوژ‌های پیشرفته و محدودیت تحقیق و توسعه آن باید برداشته شود. این بدان معنی است که ایران سرعت غنی‌سازی و انباشت موارد ذخیره شده خود را با سانتریفیوژ‌های پیشرفته افزایش خواهد داد و ایضا خیز بلندی برای تحقیق و توسعه و در نتیجه ساخت نسل‌های جدید سانتریفیوژ برخواهد داشت. اهمیت این نکته آنجایی روشن‌تر می‌شود که بدانیم مراحل طراحی و ساخت تمامی سانتریفیوژ‌های نسل جدید ایران توسط دانشمندان و متخصصان داخلی انجام گرفته است. تا بهمن سال گذشته و افزون بر ٧‌هزار و ٢٣٠سانتریفیوژ نسل اول، ایران ٥‌هزار و ٧٦٣سانتریفیوژ از انواع: IR-٢ M، IR-٤، IR-٦، IR-٥، و IR-٦ S در اختیار داشته و مجموع سانتریفیوژ‌های طراحی شده نسل جدیدتر ایران به ١٦نوع می‌رسد. IR-٩ازجمله دیگر انواع سانتریفیوژ‌های مورد اشاره است که در فروردین ١٤٠٠در تاسیسات نطنز نصب شد. ذکر این نکته ضروری است که سانتریفیوژ‌های نسل جدید توان غنی‌سازی از ٥.٥تا ٥٠برابر نسل اول را دارند، لذا اهمیت تحقیق و توسعه و استفاده از سانتریفیوژ‌های نسل جدید علاوه بر کاربرد آن در انرژی برق و ساخت رادیوداروها، در روند بومی‌سازی صنعت هسته‌ای ایران و تقویت دانش هسته‌ای کشور همپای علم روز دنیا نیز موردنظر است. افزون بر آن افزایش سرعت و توان غنی‌سازی اورانیوم با سانتریفیوژ‌های نسل جدید، بر توان بازدارندگی هسته‌ای ایران می‌افزاید.