به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی خبرگزاری برنا، عدم امنیت، آلودگی هوا، خسارات محیط زیستیِ جبران ناپذیر و افزایش سرسام‌آور مصرف بنزین، آسیب‌های اولیه‌ی عدم اسقاط خودروهای فرسوده است؛ مسأله‌ای اساسی که تاکنون در ایران چندان جدی گرفته نشده است.
خودروهای فرسوده، به خصوص خودروهای سنگین نظیر اتوبوس، مینی‌بوس، کامیون و… نقشی اساسی در آلودگی هوا و افزایش مصرف بنزین ایفا می‌کنند که با توجه به ناترازی بنزین که هم‌اکنون گریبان کشور را گرفته است، اقدام به اسقاط خودروهای فرسوده، اولین قدمی است که دولت باید برای برون‌رفت از این چالش بردارد.
سن خودروهای فرسوده در کشور بین ۱۰ تا ۲۰ سال است، به‌نحوی‌که سواری‌ها و محصولات سنگین مانند کامیون و اتوبوس و همچنین مینی‌بوس‌ها، در ۲۰ سالگی فرسوده به حساب می‌آیند و برای وانت‌ها نیز سن ۱۰ سال بابت فرسودگی لحاظ شده، اما واقعیت در خیابان‌ها و جاده‌ها نشان می‌دهد که اینها تن‌ها اعداد و ارقام هستند و تردد خودرو‌هایی که دست کم سی، تا چهل سال از عمر آنها گذشته نشان می‌دهد که عزم دولت‌ها در اسقاط خودرو جدی نبوده است، اما از آنجایی که امروز ایران در شرایط پیچیده و سختی به لحاظ تأمین بنزین قرار گرفته است، لزوم این اقدام به شدت احساس می‌شود.
به گفته رئیس ستاد نوسازی ناوگان و اسقاط خودروهای فرسوده، در سال گذشته ۷۲ هزار و ۲۲۸ دستگاه خودرو اسقاط داشته‌ایم که این آمار نسبت به مجموع چهار سال گذشته از ۹۸ تا ۱۴۰۱ رشد ۲۵ درصدی را نشان می‌دهد. این تعداد خودروی اسقاطی شامل خودروهای سبک و سنگین می‌شود که منجر به صرفه جویی ۶۶۶ میلیون لیتر بنزین و گازوئیل شده است.
آمار و ارقام نشان می‌دهند که سرمایه گذاری در اسقاط خودروهای فرسوده، تا چه اندازه می‌تواند مصرف بنزین، عدم النفع ناشی از آن و همچنین تصادفات رانندگی را کاهش دهد، به گونه ای که با اسقاط این تعداد خودرو، شاهد صرفه جویی ۴۴۷ میلیون دلار درآمد از محل صادرات سوخت، صرفه جویی ۱۵۲ میلیون دلار از پرداخت یارانه پنهان سوخت توسط دولت و کاهش ۹۰۰ نفری تصادفات رانندگی بودیم.
در حال حاضر ایران بین ۱۰ تا ۱۵ میلیون لیتر در روز ناترازی بنزین دارد که عدم النفع این عدد، چیزی نزدیک به ۴ میلیارد دلار است که متأسفانه به دلیل غیراستاندارد بودن خودروها، عدم اسقاط خودروهای فرسوده، بدمصرفی و… به جای ارزآوری، در داخل به هدر می رود.
یکی از معضلات بزرگی که در مسیر عدم اسقاط خودروهای فرسوده وجود دارد، توقف واردات خودرو است؛ اسقاط خودروهای فرسوده تا سال ۱۳۹۶ در حدود ۴۰۰ هزار دستگاه در سال انجام شده است، اما با توقف واردات خودرو در سال ۱۳۹۷ به یکباره اسقاط خودروی فرسوده نیز با افت شدید مواجه شد و عملا مراکز اسقاط را تعطیل کرد.
اسقاط خودرو در دولت‌های مختلف چندان مورد توجه واقع نبود چرا که ایران هرگز تا این اندازه با ناترازی بنزین مواجه نبود، اما به نظر می‌رسد دولت سیزدهم زنگ خطر ناترازی بنزین را شنیده و در جهت رفع آن اقدامات موثری انجام داده است؛ در این راستا به تازگی، مهران سالاری، رئیس ستاد نوسازی ناوگان و اسقاط خودروهای فرسوده گفته است: هزار دستگاه را امسال نوسازی خواهیم کرد همچنین در قانون برنامه توسعه هفتم به موضوع اسقاط خودرو پرداخته شده است تا در ظرف پنج سال در هر سال به ۵۰۰ هزار دستگاه اسقاط در سال برسیم.
اگر چه این فعالیت‌ها باید بسیار پیشتر از زمان حاضر صورت می گرفت، اما گام مثبتی است در جهت رفع ناترازی بنزین چرا که یکی از بزرگترین دلیل مصرف بالای بنزین، همین خودروهای فرسوده و از رده خارجی هستند که متأسفانه همچنان در معابر تردد می‌کنند و علاوه بر مصرف بالا، ناامنی و آلودگی هوای شدید را نیز در پی دارند.
انتهای پیام/